Nieuw-Guinea Kroniek 11: Hout, bron van welvaart
Nieuw-Guinea Kroniek 11
Objectcode
FI/1200/154
Voorlichtingsfilm over de exploitatie van het oerwoud in Nederlands Nieuw-Guinea . Kappen van woudreuzen in het eerste boscomplex, dat bij Oransbari in exploitatie is genomen. De boomstammen worden door een rupstractor naar de verzamelplaats in het bos gesleept en vandaar per oplegger naar de kust vervoerd om naar de zagerij te Manokwari verscheept te worden. In de moderne, geoutilleerde zagerij worden de boomstammen tot planken en balken verzaagd.
Inhoud
Beschrijving (bron: www.beeldengeluid.nl) SHOTS: filmtitel, subtitel, namen cameraman, commentaarspreker en afwerkinstantie geprojecteerd op landkaart van Nederlands Nieuw-Guinea. 00.31 Doorkijkje in boscomplex Oransbari. Opslagplaats van gerooide bomen. 00.39 Papoea bosarbeider brengt stalen sleepkabel aan rond stam die vervolgens hangend aan een zgn. Mallejan op rupsbanden, getrokken door een Hyster-rupsdozer, uit het bos getrokken wordt maar klem komt te zitten tussen bomen naast het pad, waardoor de rupsen van de dozer doorslippen. 01.19 Bulldozer met Mallejan waaraan boom hangt, rijdt over het bospad. 01.39 Overzicht voorlopige stapelplaats waar twee bosarbeiders stam met motorzaag in stukken (dolken) zagen en op stam gezeten hond zich krabt. 01.55 In het bos worden de zware takken van een gerooide boom met trekzaag afgezaagd. 01.59 Rupskraantje hijst dolk op een rongenoplegger die vervolgens wegrijdt naar de kust. 02.17 Eenzelfde Lorainkraantje als bij de stapelplaats, stapelt op de kade de dolken op terwijl oplegger komt aanrijden, arbeiders de hijshaken, de zgn. kophaken, aan de uiteinden van een dolk bevestigen en kraandrijver de giek laat rondzwaaien. 02.49 Kraan laadt dolk op een pont. Sleepboot trekt met stammen van ijzerhout beladen pont door de baai op weg naar de op 70 km afstand en tien uur varen gelegen zagerij te Manokwari. 03.19 De sleep nadert de steiger terwijl Gerard Borghart, technisch directeur van de zagerij, op de kade toekijkt bij het afmeren van de met 200 ton hout beladen pont. 03.40 Zoetwatervijvers waarin de stammen enige tijd verblijven. Een opgehesen stam wordt op een oplegger, die getrokken wordt door een trekker, naar de hal van de zagerij vervoerd. 04.06 De hijsaanwijzingen gevende Joop Munnik, chef zagerij. 04.09 Stam wordt op de zaagslede getakeld, vastgezet en voor de eerste zaagsnede van de bandzaag ingereden. 04.35 Plaat van vijf cm dikte wordt afgezaagd, valt op rollenbaan en wordt naar raamzaag gevoerd die er planken van maakt welke op de sorteerketting vallen. Tussenshots van machines bedienende Papoea's. 05.30 Decimeters dikke plaat hout wordt door raamzaag gevoerd waarna de balken via rollenbaan afgevoerd worden. 05.52 Aan het eind van sorteerketting worden lichtere balken tot een pakket gestapeld. 06.00 Waarna speciaal geconstrueerde Hyster Yardmaster hefvoertuig boven het pakket rijdt, het tussen de vier wielen optilt, naar buiten rijdt en het buiten op de opslagplaats lost. 06.38 Kijkje in de door Geert Blaauw beheerde slijperij met close-ups van het meeneenmechanisme, het slijpen van een bandzaag en door inheems personeel bediende slijpmachines. 07.10 De opslag van gezaagd hout. 07.20 Provisorische wegwijzer. 07.27 Landrover pick-up rijdt door het exploitatiecomplex. Hoog oprijzende woudreus. 07.40 Papoea houthakker beklimt hoge stellage rond zware stam met plankwortels en kapt met bijl in stam, klimt tenslotte ijlings omlaag waarna de boom met veel geraas omvalt, waarbij Guus Wessels, eerste geëmployeerde van het houtbedrijf, en andere Papoea's toekijken. Tussenshot van hond die met stuk hout uit het water kruipt. 08.37 Bosarbeider gaat met bijl zware stam te lijf. 08.41 Andere houthakker daalt stellageladder af en gaat op omgevallen stam zitten toekijken hoe zijn boom ter aarde stort. Zijn collega (tc 08.37) volgt zijn voorbeeld en maakt zich uit de voeten als zijn boom omvalt. 09.08 Omvallende gerooide bomen doen wolk van stof en bladeren opstuiven. 09.42 Eindleader.
Personen
Denninghof Stelling, A.A. (Maker)
Povel, Wim (Maker secundair)
Jaar
1958
Technische details
Filmtype
Voorlichtingsfilm
Datering
01-11-1958
Zwart/wit
Gesproken commentaar
Nederlands
Thesaurustermen
Geografisch
Geografische herkomst » Papua » Afdeling West Nieuw-Guinea » Onderafdeling Manokwari » Manokwari
Geografische herkomst » Papua » Afdeling West Nieuw-Guinea » Onderafdeling Manokwari » Oransbari
Verwijzingen
Links
http://www.beeldengeluid.nl
Copyrighthouder(s)
© Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid